Kurhan / mogiła kozaka Sobiepany (woj. łódzkie gmina Sędziejowice) – z cyklu poszukiwania zapomnianych miejsc i zabytków. Dość często spotykamy się z sytuacją gdy ochroną są objęte miejsca, które ciężko zlokalizować w terenie. Z czasem pamięć o nich się zaciera, znikają również z powierzchni ziemi. Tak może się stać w przypadku obiektu, który stał się tematem naszych poszukiwań.
W Dzienniku Urzędowym Województwa Łódzkiego z maja 2014 i stycznia 2019 (źródło na końcu postu) znajdziemy wzmianki o kurhanie kozackim w Sobiepanach. Zabytek ciekawy bo nietypowy tylko gdzież on się znajduje. Na mapach bowiem brak jest jego lokalizacji. Z opisu zamieszczonego we wspomnianych uchwałach dowiadujemy się, że:
„W pobliżu rzeki Grabi, od strony miejscowości Sobiepany, znajduje się mogiła Kozaka – kurhan w formie kopca o stożkowatym, zbliżonym do półkolistego kształcie, z elementami drewniano-kamiennymi, wg miejscowej legendy uczestnika bitwy pod Sędziejowicami w Powstaniu Styczniowym. Legenda ta była opowiadana i przekazywana z pokolenia na pokolenie wśród mieszkańców Sobiepan i okolicznych miejscowości. Jedną z nieżyjących już dzisiaj osób, które opowiadając tak wiernie odtwarzali wydarzenia tamtych dni, była Rozalia Ciapczyńska. Wspominała ona o bitwie pod Sędziejowicami, stoczonej pomiędzy powstańcami styczniowymi, a kozakami armii carskiej, która miała miejsce w dniu 26 sierpnia 1863 roku. Według jej opowiadania bitwa ta rozpoczęła się na polach pod Sędziejowicami od strony Sobiepan i Brodów. Podczas potyczki, rannego kozaka „poniósł” koń, za zabudowaniami, przez pola w kierunku rzeki Grabi. Na podmokłym terenie ranny spadł z konia, a następnie wykrwawił się i skonał.”
Krótki opis związany z kurhanem znajdziemy również w opisie trasu rajdu PTTK.
Na podstawie wspomnianych opisów ciężko zlokalizować położenie kurhanu. Poszukiwania rozpoczęliśmy od terenów położonych bliżej brzegu Grabi, w starszym lesie. Nie przyniosły one większego rezultatu. Przypadkiem udało nam się dotrzeć do rodziny wspominanej w opisie osoby i dzięki temu zlokalizować dokładne położenie zabytku. Kurhan w zasadzie mogiła, była już ledwie rozpoznawalna i została zabezpieczona przez obecnego wściela pola. Zlokalizowana jest pośród świerkowego młodnika i nawet z bliskiej odległości jest trudna do odszukania.
aktualne współrzędne N51°30.536′ E18°58.561′
źródła:
DUWŁ Łódź, dnia 6 maja 2014 r. Poz. 2046 UCHWAŁA NR XXXIV/273/14 RADY GMINY SĘDZIEJOWICE z dnia 28 marca 2014 r. w sprawie przyjęcia „Programu Opieki nad Zabytkami dla Gminy Sędziejowice na lata 2014-2017”
link:http://g.ekspert.infor.pl/…/akty_pdf/U72/2014/85/2046.pdf
DUWŁ Łódź, dnia 25 stycznia 2019 r. Poz. 558 UCHWAŁA NR III/23/18 RADY GMINY SĘDZIEJOWICE z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie przyjęcia „Gminnego Programu Opieki nad Zabytkami Gminy Sędziejowice na lata 2019-2022”
link: http://dziennik.lodzkie.eu/WDU_E/2019/558/akt.pdf
OPIS TRASY 43 RAJDU POWSTAŃCÓW 1863 ROKU „ŚLADAMI ŁUKI BAKOWICZA” 21 KWIETNIA 2018 R.
